Legenda do mapy: "Henryk Wieniawski i Lublin" (wstępna-robocza) wydawca:Miejska Biblioteka Publiczna im. H.Łopacińskiego w Lublinie dyrektor:Piotr Tokarczuk Szanowni Czytelnicy! Prosimy o cenne uwagi krytyczne dotyczące legendy do przyszłej mapy: Henryk Wieniawski i Lublin". Mamy świadomość, że są zapewne nieścisłości i być może nawet pomyłki? Zanim zrobimy mapę, najpierw w internecie - chcemy wszystko skorygować, a następnie wydrukować mapę z okazji ROKU Henryka Wieniawskiego na papierze i bez wszelkich błędów! Prosimy pisać na adres mailowy do 6 czerwca 2010 r:
niecodziennik@mbp.lublin.pl lub jjbojarski@tlen.pl
Z góry serdecznie dziękuję - Jerzy Jacek Bojarski
1. Wieniawa
Wieniawa powstała za ogrodem Saskim około 1400 roku, była zamożnym miasteczkiem, gdzie uprawiano winnice, słynąca ze znakomitych win. W XVIII wieku uboga i brudna zamieszkana przez Żydów. I biednych mieszczan Pod nr 663 ( wtedy jurydyka odrębna od Lublina), w ubogiej rodzinie żydowskiej Herszka Mayera Helmana (1747-1827) cyrulika i Gitli z Aronowiczów ( 1743-1828) narodził się Tobiasz Tadeusz Napoleon Mikołaj Wieniawski (voto Wolf Helman (Pietruszka 1798-1884) lekarz, uczestnik powstania listopadowego, ojciec genialnych muzyków Henryka- skrzypka, Józefa- pianisty
w tym miejscu stał drewniany Ratusz na Wieniawie
2. Gmach Szkoły Wojewódzkiej
Szkoła Wojewódzka zajmowała lokal w gmachach pojezuickich przy Katedrze Lubelskiej. Uczęszczał do niej ojciec Henryka Wieniawskiego - Tadeusz.. Dzisiaj w tych zabudowaniach mieści się Archiwum Państwowe - Plac Katedralny
3. Kamienica Wieniawskich
 Stare Miasto - Rynek 17 w tej kamienicy - Tadeusz Wieniawski z żoną Reginą z d. Wolf (1810-1884) zamieszkał w Lublinie. Po zakończeniu studiów w 1828 roku został lekarzem powiatu lubelskiego i p.o. lekarza na Zamku w więzieniu. Brał udział w powstaniu listopadowym, by następnie udać się na emigrację. Po powrocie do Lublina, 26 czerwca 1834 roku nabył kamienicę od Leona Morawickiego na Rynku 17; nieruchomość tę odsprzedał w roku 1850 roku. Tutaj urodził się Henryk Wieniawski, 10 lipca 1835 roku, wielki kompozytor i genialny skrzypek wirtuoz., oraz jego młodszy brat Józef.. W domu doktora Tadeusza Wieniawskiego muzykowano, ówczesny Lublin zasługiwał na nazwę: „miasta skrzypków”. W takiej atmosferze wzrastał mały Henryk Wieniawski. Mając zaledwie 8 lat studiował w Konserwatorium Paryskim Poznał Chopina i Mickiewicza. Na sąsiedniej kamienicy nr 16 na parterze umieszczono medalion z popiersiem H. Wieniawskiego, zrobiono to omyłkowo na X-rocznicę wyzwolenia Polski, obecnie ma być przeniesiony na właściwą kamienicę.
4. Szpital św. Józefa dr Tadeusz Wieniawski był założycielem tego szpitala; był lekarzem powiatowym
5. Zamek Lubelski – więzienie
dr Tadeusz Wieniawski pełnił obowiązki lekarza więziennego na Zamku Lubelskim
6. Kościół farny pw. Św. Michała Archanioła Tadeusz Wieniawski w kościele farnym przy Grodzkiej, dnia 6 października 1928 r. przyjął chrzest , przyjmując nazwisko Wieniawski od miejsca urodzenia.
7. Katedra Lubelska pw. św. Jana Chrzciciela
 W kościele katedralnym został ochrzczony Henryk Wieniawski i tutaj został spisany akt chrztu, ale dopiero po ośmiu latach od przyjęcia tego skraamentu wystawiono metrykę w 6 lipca 1844 r.
8. Park Saski
 Feliks Bieczyński był twórcą pierwszych ogrodów publicznych Lublina, które powstawały w latach 1826-1862, twórca m.in. Parku Saskiego w Lublinie, założonego w roku 1837 według jego projektu. Po roku 1837 otrzymał tytuł inżyniera gubernialnego. Do Parku Miejskiego - Saskiego do wielkiej altany przychodził na letnie koncerty kameralne mały Henio Wieniawski wraz rodzicami., jego mama Regina była też utalentowana muzycznie. Grała na fortepianie i śpiewała. Stworzyła w domu atmosferę kultu sztuki i dla muzyki
9. Kamienica na Krakowskim Przedmieściu 20
W kamienicy 20 od 1852 roku w reprezentacyjnym lokalu na pierwszym piętrze mieszkał doktor medycyny i chirurgii Tadeusz Wieniawski, ojciec sławnych muzyków: Henryka i Józefa
10. Resursa Kupiecka
życie towarzyskie i ziemiaństwa i inteligencji koncentrowało się w powstałejw 1839 roku resursie obywatelskiej. Przy niej istaniała biblioteka, tu spotykano się,by podyskutować, pobawic siena balach lub posłuchac koncertó dawanych przez wybitnychlublinian, Henryka i Józefa Wieniawskich. Pałac Parysów odznaczał się dawniej piękną architekturą, ozdobiony był wieżyczkami. Tutaj odbywały się wówczas teatralne przedstawienia, a w w XIX w. bale organizowane przez założony w 1815 roku Wydział Zabaw Lubelskich Towarzystwa Dobroczynności. Po roku 1830 odbywały się zabawy publiczne, sztuki, teatr; w późniejszych latach mieściła się tutaj Resursa Kupiecka Lubelska [resursa - to klub towarzyski (kupców, obywateli ziemskich itp.); lokal takiego klubu] W 14 XI 1848 roku koncertował w niej - Henryk Wieniawski – „grał na sercach” - lubelskich słuchaczy jego koncertów
11. Ratusz
Dnia 5 stycznia 1851 roku bracia Henryk i Józef Wieniawscy dali koncert w sali Ratuszowej; "Kuryer Codzienny" Poniedziałek 5 stycznia 1876 roku - "Niezbyt wiele osób na wczorajszym koncercie żegnało p. Henryka Wieniawskiego; godzina 1-sza z południa zapewne zawczesną była dla wielu zmęczonych onegdajszą zabawą tańcującą w Resursie. Konkurs się powiódł się co do wykonania, mimo kilkustopniowego zimna w salach Redutowych, nie ogrzewanych z powodu mającej się odbyć wieczorem maskarady i publiczność, jakkolwiek odziana w futra, z przyjemnością słuchała gry żegnającego nas zapewne znów na duższy czas mistrza skrzypców, który dziarskim mazurem, dodanym nad program, odpowiedział dowidzenia! Najwięcej odzaczającymi numerami wczoraj były: Sonatina Tartiniego "Le trille du Diable" i 2-gi Polonez (a.maj.) H. Wieniawskiego, kompozyjacja pełna werwy i pieknych pomysłow. W koncercie tym przyjmowali udział p. Józef Wieniawski i pani Kardolińska (amatorka), mezzo-sopran przyjemnego brzmienia i dobrej szkoły"
12. Lubelskie Towarzystwo Dobroczynności Bracia Wieniawscy Henryk i Józef, wiosną w 19 czerwca 1855 roku dali dwa koncerty na rzecz tegoż Towarzystwa.
13. Pałac Gubernatora
Dawniej Radziwiłłowski Po raz ostatni Henryk Wieniawski odwiedził Lublin w towarzystwie małżonki , byli w Pałacu Guberntatora (Stanisław Mackiewicza) Izabeli Hampton-Wieniawskiej (Angielki) w roku 1860, byli na licznych przyjęciach. Dnia 27 VIII 1860 na balu, gdzie Izabella widziała tańczonego mazura..
14. Stara siedziba Filharmonii Lubelskiej
 W 1970 , podczas jubileuszu 25-lecia swego istnienia lubelska Filharmonia otrzymała nową nazwę, nadaną jej przez Prezydium WRN : Państwowa Filharmonia w Lublinie im. Henryka Wieniawskiego mieszcząca się przy Teatrze Osterwy .
15. Towarzystwo Muzyczne im. Henryka Wieniawskiego
 siedziba ,Rynek 17 –Stare Miasto Lubelskie Towarzystwo Muzyczne istnieje od 1898 roku i nosi imię Henryka Wieniawskiego od 1968, w kamienicy tej mieści się od 1980 roku
16. Tablica na kamienicy Wieniawskich – Rynek 17
 W 1973 roku ,w 75-rocznicę powstania Lubelskiego Towarzystwa Muzycznego wmurowano tu tablice poświęconą Henrykowi Wieniawskiemu, patronowi Towarzystwa z napisem: ” W tym domu urodził się genialny skrzypek, wirtuoz i kompozytor Henryk Wieniawski”
17. Nowy gmach Filharmonii im. Henryka Wieniawskiego
 Wiosną 1994 r., sfinalizowano przeprowadzkę Filharmonii do nowej siedziby przy ul. Marii Curie-Skłodowskiej 5 w Lublinie.
18. Pomnik Henryka Wieniawskiego
 dłuta Jana Pastwy odsłonięto w 1978 roku na al. Racławickich, na wysokości Domu Żołnierza, obecnie od roku 2005 odnowiony został - odrestaurowany i po raz wtóry odsłonięty, stoi przy Filharmonii Lubelskiej na ul. Marii Skłodowskiej
19. Ulica Braci Wieniawskich
 Ulica ta przebiega przez środek osiedla im. Henryka Wieniawskiego na Czechowie ( między Kompozytorów Polskich a Kosmowską)
20. Osiedle im. Henryka Wieniawskiego SM Czechów
 Mieści się na Czechowie Południowym, powstało w l. 1977-79. Znajdują się tam ulice: Braci Wieniawskich , Smyczkowa, Kaprysowa, Koncertowa. Osiedle im. Henryka Wieniawskiego ma powierzchnię 19,56 ha, w tym powierzchnia zieleni to 10 ha. Leży w środkowej części dzielnicy "Czechów". Znajduje się tu 16 budynków z 1.892 mieszkaniami, w których zamieszkuje ok. 5.500-6000 osób.
21. Stara siedziba Towarzystwa Muzycznego im. Henryka Wieniawskiego
 W latach 1980-tych Towarzystwo Muzyczne im. Henryka Wieniawskiego z Krakowskiego-Przedmieścia zostało przeniesione na Stare Miasto do kamienicy Wieniawskich , Rynek 17
22. Kościół Ewangelicko-Augsburski
Ks. Pastor Otto pobłogosławił związek małżeński pana Juliana Wieniawskiego dyrektora Banku Wzajemnego Kredytu, z panną Maryą-Haliną Troszel, córkę znanego artysty Wilhelma i Wilhelminy z Sendwaldów roszel.
23.Odsłonięcie tablicy poświęconej Henrykowi Wieniawskiemu z okazji 175. rocznicy jego urodzin
W sobotę, 10 lipca 2010 r. minęła 175. rocznica urodzin Henryka Wieniawskiego – genialnego skrzypka, kompozytora i pedagoga z Lublina. Z tej okazji na kamienicy przy Rynku 17, w której się urodził, została odsłonięta tablica pamiątkowa, w formie skrzypiec, wykonana z brązu, przez dra Wojciecha Mendzelewskiego z Zakładu Rzeźby Monumentalnej Wydziału Artystycznego UMCS będąca symbolem Roku Henryka Wieniawskiego, ustanowionego przez Radę Miasta Lublin
Materiały zebrał i opracował i fotografie zrobił:
Jerzy Jacek Bojarski - redaktor Niecodziennika Bibliotecznego
Literatura:
Marta Denys, Marek Wyszkowski, Lublin i okolice. Przewodnik, zdjęcia Piotr Maciuk, Lublin 2000; Lublin , Przewodnik, Bernard Nowak, wydawnictwo test 2000; Ilustrowany Przewodnik po Lublinie , Warszawa 1901; Słownik Biograficzny Miasta Lublina, pod red. Tadeusza Radzika, Jana Skarbka, i Adama A. Witusika, Wydawnictwo UMCS Lublin 1993, t. I; Edmund Grabkowski, Henryk Wieniawski, Warszawa 1986; Jadwiga Chmielak, Lublin – miasto rodzinne Henryka Wieniawskiego, Muzeum Okręgowe, Lublin 1985; Józef Władysław Reiss, Wieniawski, Polskie Wydawnictwo Muzyczne 1985; Ludwik Gawroński, Saga rodu Wieniawskich, Wyd Gal |